فشنگی آب خودرو چیست و چگونه کار می‌کند؟

فشنگی آب خودرو چیست؟

فشنگی آب خودرو یا فشنگی آب رادیاتور، یکی از قطعات مهم در خودرو است که با مقاومت معکوس، ورود آب به رادیاتور را تنظیم می‌کند. به این قطعه، سنسور دمای آب نیز گفته می‌شود.
فشنگی آب خودرو، می‌تواند آب ورودی به رادیاتور را تنظیم کند. هنگامی که دمای آب پایین باشد، مقاومت فشنگی آب خودرو در برابر عبور آب بیشتر می‌شود، در نتیجه آب کمتری از آن عبور کرده و وارد رادیاتور می‌شود.

هر چه دمای آب افزایش پیدا کند، فشنگی آب خودرو مقاومت کمتری نسبت به عبور آب نشان می‌دهد، یعنی اینکه هر چه دمای آب بالاتر برود، آب بیشتری از فشنگی آب خودرو عبور کرده و وارد رادیاتور می‌شود. این روند ادامه پیدا می‌کند، تا جایی که مقاومت فشنگی آب خودرو صفر می‌شود. هنگامی که مقاومت فشنگی آب خودرو صفر شود، جلوی ورود آب به رادیاتور گرفته نمی‌شود و تمام آب وارد رادیاتور خواهد شد.
هنگامی که دمای آب به بیش از ۹۵ درجه سانتیگراد می‌رسد، فشنگی آب خودرو هیچ مقاومتی از خود نشان نمی‌دهد. در این دما، فشنگی آب خودرو موجب به کار افتادن فن ماشین نیز می‌شود. در نتیجه، فرایند خنک سازی سریع‌تر اتفاق می‌افتد.

شاید نام این قطعه را از تعمیر کار‌ها شنیده باشید، اما نام اصلی این قطعه، سنسور دمای آب است. این قطعه، یکی از مهمترین قطعات خودرو است و در صورتی که خراب شود، ممکن است مشکلاتی برای موتور خودرو به وجود بیاید.

فشنگی آب خودرو چگونه کار می‌کند؟

فشنگی آب خودرو، یک قطعه الکتریکی است. این قطعه از یک مدار با مقاومت متغیر تشکیل شده است. مقاومت‌ها در وسیله‌های الکتریکی متفاوت هستند و هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. مقاومتی که در فشنگی آب خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد، نوعی مقاومت است که در اثر افزایش دما، مقاومت الکتریکی آن کمتر می‌شود، و در نتیجه جریان بیشتری را از خود عبور می‌دهد.
هنگامی که دمای مایع خنک کننده خودرو تغییر کند، مقاومت موجود در مدار فشنگی آب خودرو نیز تغییر می‌کند. این مدار، دریچه موجود در فشنگی آب را تنظیم می‌کند و ورود آب را کنترل می‌کند. مدار فشنگی آب خودرو، با ECU خودرو نیز در ارتباط است. ECU یک پردازنده مرکزی است که اطلاعات را از سنسور‌های گوناگون دریافت می‌کند و در صورت نیاز، پاسخ‌هایی را ایجاد می‌کند.

هنگامی که دما بالا می‌رود، فشنگی آب خودرو، تغییرات ایجاد شده را به ECU ارسال می‌کند. ECU تغییرات را بررسی می‌کند و اگر شناسایی کرد که دمای آب موتور بالا رفته است، فن خودرو را روشن می‌کند و حتی می‌تواند دور آن را تنظیم کند. این پردازنده مرکزی، همچنین می‌تواند میزان بنزینی که توسط انژکتور وارد پیستون‌ها می‌شود را بر اساس دمای موتور تنظیم کند.
فشنگی آب خودرو، به طور پیوسته به ECU پیام الکتریکی می‌فرستد و وضعیت دمای موتور و آب را به این پردازنده اطلاع می‌دهد. ECU نیز به طور پیوسته این اطلاعات را آنالیز می‌کند و تصمیم می‌گیرد که دور فن تا چه حدی باشد. پردازنده ECU می‌تواند با استفاده از اطلاعاتی که از فشنگی آب خودرو دریافت می‌کند، نیاز به قطع و یا وصل کردن ساسات را نیز تشخیص می‌دهد.

علل خراب شدن فشنگی آب خودرو چیست؟

فشنگی آب خودرو ممکن است به دلایل مختلفی کار نکند و یا خراب شود. هنگامی که اتصالات دچار اختلال شوند، ممکن است که فشنگی آب خودرو خراب شود. سوختن فشنگی آب، باعث خراب شدن آن می‌شود. رسوب‌ها نیز می‌توانند بر روی حسگر قرار بگیرند و کارکرد آن را مختل کنند.

از کجا بفهمیم فشنگی آب خودرو خراب شده است؟

علائمی وجود دارند که می‌توان با مشاهده کردن و تشخیص آنها، به خراب بودن فشنگی آب خودرو پی برد. در ادامه، برخی از این نشانه‌ها را برای شما شرح می‌دهیم.

اختلال در نمایش دمای آب

هنگامی که فشنگی آب خودرو خراب شود، اطلاعاتی مبنی بر دمای آب موتور فرستاده نمی‌شود. در نتیجه دمای آب موتور نشان داده نمی‌شود و عقربه حرکتی نمی‌کند.

داغ کردن خودرو

هنگامی که فشنگی آب خودرو خراب شده باشد، فرایند خنک سازی به طور صحیح انجام نمی‌شود و خودرو داغ می‌کند. هنگامی که دمای آب بالا می‌رود، تغییری در میزان مقاومت فشنگی آب خودرو که خراب است، ایجاد نمی‌شود و در نتیجه خودرو داغ می‌کند.

اختلال در کار فن خودرو

یکی از قطعاتی که باعث روشن شدن فن خودرو می‌شود، فشنگی آب خودرو است. در صورتی که این قطعه خراب شود، ممکن است اختلال‌هایی در کارکرد فن خودرو ایجاد شود. برای مثال، ممکن است که فن خودرو بدون وقفه کار کند، حتی اگر دمای آب موتور خودرو بالا نباشد. یا اینکه ممکن است با وجود دمای بالای موتور، فن خودرو دیر روشن شود و از دور مناسبی برخوردار نباشد.

افزایش مصرف سوخت خودرو

یکی دیگر از نشانه‌های خراب بودن فشنگی آب خودرو، بالا رفتن مصرف سوخت خودرو است. پدیده بالا رفتن مصرف سوخت خودرو، می‌تواند نشانه خرابی‌های دیگری نیز باشد و نمی‌توان گفت که تنها دلیل افزایش مصرف سوخت، خرابی فشنگی آب خودرو است.

نحوه تعویض فشنگی آب خودرو

برای اینکه فشنگی آب خراب را با یک فشنگی سالم و جدید تعویض کنید، باید مراحل زیر را انجام دهید:

• خرطومی هوا کش را جدا کنید تا بتوانید به بخش‌های رادیاتور دسترسی داشته باشید.
• برای دسترسی به فشنگی آب خودرو، باتری را باز کنید.
• در زیر خودروی خود یک تشت بگزارید و سوکت‌های مربوط به فشنگی خودرو را در بیاورید. دقت کنید که در هنگام انجام این مرحله، ماشین باید سرد باشد.
• با آچار مناسب، فشنگی آب خودرو خراب را باز کنید، و سپس فشنگی سالم را با آچار ببندید و سفت کنید.
• سوکت‌های مربوط به فشنگی آب رادیاتور را دوباره براساس رنگ سر جای خود بزنید و موتور و خرطومی هواکش را دوباره سر جای خود قرار دهید.

در هر ماشین چند فشنگی آب وجود دارد؟

در این مورد باید بدانید که تعداد فشنگی آب در ماشین‌های مختلف، متفاوت است. برخی از ماشین‌ها مثل سمند و پژو جی‌ال‌ایکس و پژو پارس سه عدد حس‌گر فشنگی آب وجود دارد که هر کدام از آن‌ها نیز رنگی جداگانه دارد. فشنگی آب قهوه‌ای به‌منظور راه‌اندازی فن، رنگ سبز در جهت اطلاع دادن دما به ECU و رنگ آبی مربوط به نمایشگر پشت آمپر است.
در خودرو پراید دو عدد حس‌گر برای کنترل دمای آب رادیاتور وجود دارد که یکی از آن‌ها برای انتقال دما به ECU و دیگری مربوط به نمایشگر پشت آمپر است.

در ماشین‌های پژو ۲۰۶ و پژو ۲۰۷ نیز یک حس‌گر دمای آب وجود دارد و همه کنترل‌ها توسط سیستمی به نام BSI کنترل می‌شود و کنترل کننده‌هایی در این ماشین‌ها وجود دارد که اطلاعات را به تمام قسمت‌ها منتقل می‌کند و برای همین هم این ماشین‌ها نیازی به حس‌گر بیشتر ندارند.

کلام آخر

برای اینکه در سفر‌های طولانی کمتر با مشکلات ماشین روبرو شوید، سعی کنید حتماً از سالم بودن قطعات و درست کار کردن همه قسمت‌های ماشین خود مطمئن شوید. به یاد داشته باشید که حتماً آمپر ماشین و میزان آب رادیاتور را بررسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه مشکلی می‌توانید از کارشناسان استادکار کمک بگیرید.